سحر پورمهدی زاده؛ صالح پرگاری؛ جمشید روستا
چکیده
همزمان با حکومت قراختاییان بر کرمان طی سدهء هفتم و اوایل سدهء هشتم هجری قمری، درآمدهای مالیاتی منبع مهم عایدات حکومت به حساب می‌آمد و از همین رو در حکومت قراختاییان کرمان تلاش مقاماتِ دیوانی اعم از وزرا ...
بیشتر
همزمان با حکومت قراختاییان بر کرمان طی سدهء هفتم و اوایل سدهء هشتم هجری قمری، درآمدهای مالیاتی منبع مهم عایدات حکومت به حساب می‌آمد و از همین رو در حکومت قراختاییان کرمان تلاش مقاماتِ دیوانی اعم از وزرا و مستوفیان منجر به ایجاد یک سازماندهی منظم و یک ساختار مهم تشکیلاتی مالی و اداری شد. امری که نوشتار حاضر با استفاده از روش مطالعات تاریخی و با رویکرد توصیفی- تحلیلی به دنبال اثبات آن است. در همین راستا پرسش اصلی نوشتار حاضر، عبارت است از اینکه نوعِ رویکردِ دولتمردان قراختایی کرمان نسبت به امور مالی و جمع آوی مالیات‌ها چگونه بوده و منابع مالیاتی قراختاییان کرمان بر چه مواردی استوار بوده است؟ یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که منابع مالیاتی در دورۀ قراختاییان شامل دریافت انواع مختلف مالیات از نواحی مختلف منطقه کرمان و همچنین دریافت مالیات از ملوک اطراف می‌شد. که خود به دو روش مستقیم و غیر مستقیم انجام می گرفت به گونه‌ای که در روش مستقیم، دستگاه مالیه از طریق فرستادن محصلان مالیاتی اقدام به جمع آوری مالیات های مختلف از مردم می کرد و مالیات جمع آوری شده را به خزانۀ دیوان بزرگ واریز می‌نمود و در روش غیرمستقیم، حکومت بدون اینکه مستقیماً با مردم در ارتباط باشد و محصلانی برای جمع آوری مالیات بفرستد مالیات ها را جمع آوری می‌کرد. در این روش از مواضعه، مقاطعه و برات استفاده می شد.این روش ها اگرچه به عنوان روشی در جمع آوری مالیات ها به حکومت کمک می‌کرد اما فشار مالیاتی زیادی بر مردم تحمیل می نمود.
